Kritisch kijken naar je werk is een basisfundament, hierdoor zal je effectiever leren tekenen.
Je kijkt kritisch naar de beslissingen en uitkomsten die je bereikt hebt. En door objectief te kijken kun je besluiten wat er goed ging en waar je verbeteringen kan maken.
Als je bijvoorbeeld een tekening of schilderij hebt gemaakt kun je analyseren of de compositie naar je zin is of dat de stijl overeenkomt met wat je wilde bereiken.
Belangrijk is dat je niet te streng voor jezelf bent, je kijkt objectief zonder emoties naar je werk en gebruikt je visuele bibliotheek en kennis van de basisbeginselen om goede punten en verbeterpunten van je werk samen te vatten. Zo groei je als tekenaar of kunstenaar en zet je stappen om een betere tekenaar/ kunstenaar te worden.
Niet iedereen plant zijn tekening vooruit, het is ook prima om gewoon iets te tekenen zonder dat je daar verder van te voren over na hebt gedacht.
Tekenen, schilderen of kunst maken is verhalen vertellen en om deze verhalen duidelijk op papier te zetten helpt het mij om van tevoren na te denken en te visualiseren wat ik wil vertellen.
Nadenken over je onderwerp doe je vaak al onbewust, als je iets gaat natekenen dan zoek je ook iets uit wat je aanspreekt. Wanneer je jezelf afvraagt; “wat trekt mij aan in dit voorbeeld of onderwerp?” en “Hoe kan ik dit vertalen naar mijn tekening?”. Dan zet je onbewust al de eerste stap in onderstaande stappenplan
Stappenplan
1. Doel – Wat is mijn doel?
De visie die je voor ogen had, komt die duidelijk over op papier? Je hebt een verhaal in gedachten en hoe is de vertaling naar papier gelukt?
2. Sterke Punten – Wat ging goed?
Bepaal wat er goed ging, wat heb je goed uitgevoerd en hoe heb je dit bereikt?
Wat voor basisbeginselen zijn goed verwerkt, bijvoorbeeld de compositie, vormen of het perspectief
Waar ben je tevreden over? noteer met potlood wat goed ging, dit helpt als je later terug kijkt.
3. Verbetering – Wat kan beter?
Kijk naar wat je mist, wat zijn elementen die je hebt toegevoegd maar misschien weg kan laten. Is de compositie goed?, klopt het licht met de schaduwen etc… Corrigeer met een potlood wat je beter kunt doen of schrijf op wat je de volgende keer wilt verbeteren.
4. Samenvatten en pad vooruit
Pak iets waar je blij mee bent en iets wat beter kan. Stel voor jezelf een doel wat beter kan of wat je juist kan blijven doen.
Wanneer je bijvoorbeeld de compositie rommelig vindt, onderzoek wat je beter kan doen en schrijf de oplossing bij de tekening. Dit geldt ook voor je sterke punten, door deze te herhalen veranker je deze in je tekeningen.
De volgende keer als je gaat tekenen, blader dan de eerdere samenvattingen door en herhaal kort waarop je gaat letten.
1 thought on “Kritisch Kijken – Jezelf feedback geven”
Een schetsboek is persoonlijk en het beste schetsboek is er 1 die je gebruikt. Dat is het korte antwoord, maar ik probeer je in deze blogpost uit te leggen waar je op kunt letten.
Onderaan de post deel ik wat mijn favoriete schetsboeken zijn. Deze blogpost gaat over schetsboeken die je kant en klaar kan kopen.
Als je wat verder bent in de hobby kun je er ook voor kiezen om zelf schetsboeken te maken, het voordeel hiervan is dat je elk papiertype kunt kiezen. Je maakt dan een schetsboek helemaal naar je zin. Maar hier schrijf ik in de toekomst wellicht nog iets over.
Schetsboeken kan je zo duur maken als je zelf wilt en soms zal je merken dat er qua prijs niet eens zoveel verschil tussen zit.
Dus hier krijg je nogmaals de tip om naar je lokale hobby winkel te gaan waar ze allemaal kunstenaarsbenodigdheden verkopen. Bepaal wat je wilt uitgeven en ga vooral wat schetsboeken proberen.
De volgende factoren moet je rekening mee houden.
Papier gewicht en textuur bepalen in grote mate wat je fijn papier vind. Het kan zijn dat je voor elk medium een andere papiersoort wilt hebben. Dit moet je gaan ontdekken.
Het papier gewicht wordt uitgedrukt in gram/m2, hoe zwaarder het papier hoe steviger het is. Voor schetsen met grafiet en fineliners is een gewicht van 90 tot 150 gr/m2 voldoende. Als je op dit papier waterverf gebruikt zul je merken dat dit papier gaat kromtrekken. Daarom gebruik je voor waterverf of mixed media 200 tot 300 gr/m2 papier.
De textuur bepaalt hoe het medium door het papier wordt opgenomen, glad papier is goed om voor details en wordt veel gebruikt voor realistische kunst met kleurpotloden bijvoorbeeld. Papier met meer textuur is prettig voor het maken van schetsen met grafiet, de textuur van het papier neemt het grafiet goed op. Ook als je houtskool of pastel gebruikt is het fijn om meer textuur te hebben.
Een schetsboek moet praktisch zijn, als je onderweg tekent moet die mee te nemen zijn en als je thuis bent moet die ook op te bergen zijn.
Daarom is het prettig dat je een schetsboek formaat uitzoekt wat bij je teken gedrag past. Als je veel onderweg bent is een klein schetsboek zoals een A5 formaat prettig. A4 is geschikt voor zowel thuis als onderweg en als je een schetsboek niet te veel hoeft te verplaatsen kun je voor het grotere A3 formaat gaan.
Je tekeningen beschermen doe je door een stevige kaft uit te zoeken, hierdoor kan je makkelijk het schetsboek opbergen in je tas. Als je een zachtere kaft neemt dan is het schetsboek wel iets flexibeler wat ook zijn voordelen kan hebben.
Mijn voorkeur heeft het als een schetsboek een ringband heeft, deze kun je helemaal plat leggen. Wat helaas bij gebonden schetsboeken moeilijker gaat, gebonden schetsboeken met een harde kaft kun je veiliger je tekeningen in bewaren.
Er zijn een tal van papiersoorten beschikbaar, let hierbij op wat je nodig hebt. Aquarel papier, schetspapier of mixed media papier is allemaal ontzettend verschillend.
Papier is persoonlijk, wat ik fijn vind tekenen kan jij helemaal niets vinden. Dus kijk naar wat heb ik nodig en wat staat je portemonnee toe. Als het bij het artikel staat dat iets zuurvrij is dan voorkomt dit dat het papier geel wordt.
Conclusie
Een schetsboek is persoonlijk, de grootte, het papier, de textuur en het manier van binden is allemaal belangrijk. Het kan een hele ontdekkingstocht zijn om tot de het juiste schetsboek te komen, dus ga vooral op pad en zoek iets waar je blij van wordt.
Mijn favoriete schetsboeken zijn;
Voor schetsen en fineliner – Canson Croquis XL A4 Voor fineliner gecombineerd met (lichte) aquarel – Canson Schetsblok XL Aquarelle, Note: als je echt een aquarel wilt maken is het verstandig het losse papier vast te plakken op een plank of andere ondergrond. Dit voorkomt het ernstig kromtrekken van het papier, je moet dan wel daarna de tekening los inbinden of in een aparte map opbergen.
Als je als beginnende tekenaar nog spullen moet aanschaffen, kan je onderstaand overzicht gebruiken. Om goed te tekenen hoef je niet het duurste materiaal aan te schaffen, maar het maakt de hobby wel fijner als je niet het goedkoopste aanschaft.
Vooral als je net begint is het belangrijk om je tekenspullen binnen handbereik te hebben. Als je tekenspullen toegankelijk zijn dan ben je sneller geneigd om te tekenen. We zetten onze TV ook in het midden van de woonkamer, klaar voor gebruik. Dit moeten we ook doen met onze tekenmaterialen.
Leg je schetsboek en tekendoos/ etui op een toegankelijke plek in de ruimte waar je vaak bent. houdt het hierbij ook simpel, een simpele tekenuitrusting met een etui en schetsboek is afdoende om op drukke dagen toch iets te tekenen. Fotografen maken ook de beste foto’s met de camera die ze bij hebben.
Maak een kleine tekenset (bijvoorbeeld – potloden en schetsboek) en een uitgebreide tekenset, met de materialen waar je mee kunt experimenteren.
Voor je eerste tekenspullen ga naar je lokale hobbywinkel waar ze een ruim assortiment hebben aan kunstenaarsbenodigdheden. Hier zullen ze je met alle plezier helpen en het voordeel is dat je de spullen kan zien en zo kan je uitzoeken wat bij je past.
Onderstaande opsomming is wat ik momenteel gebruik en waar ik volledig achter sta. Het is misschien niet het beste maar ook niet het slechtste, doe er je voordeel mee en laat in de reacties achter wat jij graag gebruikt. Je eerste tekenuitrusting moet minimalistisch zijn, je moet de materialen die je koopt leren gebruiken. Als je er volledig vertrouwd mee bent kun je meer materialen aanschaffen.
Koop niet te veel, je kunt maar tekenen met 1 potlood tegelijk.
De onderstaande links sturen je door naar bol.com, als je hier iets koopt krijg ik een kleine vergoeding welke ik gebruik om de website online te houden. Alle producten die ik aanraad gebruik ik zelf ook of heb ik in het verleden gebruikt.
Schetsboek
In een andere blogpost schrijf ik waar je allemaal op kunt letten als je een schetsboek wilt aanschaffen. Mijn favoriete schetsboek voor het schetsen met potlood is de Canson xl croquis, dit papier is dikker als printerpapier, er zitten 120 bladen in en de structuur van het papier is ook prettig.
TIP: Schaf je eerste schetsboek niet online aan, maar ga naar je lokale hobbywinkel.
Tekendoos/ etui inhoud
Als tekendoos heb ik een ouderwets hout doosje, deze kun helemaal naar je eigen stijl versieren als je dit wenst. En als etui gebruik ik er eentje die ik nog had liggen, dus gebruik vooral wat je hebt je hoeft niet alles nieuw aan te schaffen.
Potloden
Grafiet potloden (Onmisbaar) verschillende soorten van zacht (B) tot hard (H). zachte potloden gebruik je om toon en schaduw te maken, waarbij je met hardere potloden fijn kan schetsen en fijne lijnen kunt maken. Zelf gebruik ik de Faber castell 9000 serie, met zes potloden is deze voldoende voor mij.
Kleur potloden (optioneel) – Als je al kleur wilt aanbrengen in je tekening kun je alvast een set kleurpotloden aanschaffen. Maar als je net begint met tekenen zou ik aanraden om het voorlopig bij grafietpotloden te laten. Maar als je alvast wat wilt aanschaffen raad ik bruynzeel expression of de faber castell castle aan. De beste kleurpotloden die ik bezit zijn de faber castell polychromos, maar deze zijn wel prijzig voor een beginner.
Gummen (onmisbaar)
De 2 gangbare gum soorten zijn de kneedgum en de rubberen of plastic gum.
De kneedgum is zoals de naam het al zegt kneedbaar en hiermee kan je grafiet van het papier opnemen of subtiele hooglichten (highlights) maken. Voor je deze gebruikt moet je hem wel ‘kneden’, zo maak je de gum warm en is die goed te gebruiken. De kneedgum van faber castell gebruik ik zelf, deze is gewoon goed.
De rubberen gum is goed voor het verwijderen van grafiet, neem hierbij een kwaliteits gum die weinig strepen maakt. De rubberen gum wordt ook wel gebruikt om diepere potloodstrepen te verwijderen. De plastic gum is wat harder en steviger en is goed voor de lichte, dunne lijnen. Faber castell heeft ook een gum welke allebei bevat.
Puntenslijper (onmisbaar)
Een puntenslijper is een must, zonder goede puntenslijper krijg je je potloden niet goed scherp. Puntenslijpers zijn niet duur, maar wel onmisbaar en wat moet je er verder over zeggen…
Vulpotloden zijn niet perse nodig als je net begint met tekenen, maar zijn voor mij de afgelopen jaren onmisbaar geworden. De vulpotlood is met potloodstiften te vullen waarmee je ze met een klik uit het vulpotlood schuift. Ze zijn precies, geven een constante lijn dikte en ze zijn altijd scherp. Ook zijn ze er in alle hardheden beschikbaar, ze bieden een hoop gemak. Het is niet superieur aan de grafietpotlood maar soms gewoon iets praktischer.
Ik heb de afgelopen jaren een hele collectie opgebouwd, zo kom je wel is wat tegen in uitverkopen of gewoon leuk om te hebben. Mijn favorieten zijn de Pentel P209 met een dikte van 0.9 mm en daarnaast de Steadler Mars technico met een dikte van 2.0 mm. De Steadtler mars heb ik in familieverpakking omdat ik deze in verschillende hardheden heb. Let op; hiervoor kan je een aparte puntenslijper kopen, dit is aan te raden als je de Staedlter mars veel gebruikt. De puntenslijper in het dopje vind ik niet prettig werken.
Als uitschieter heb ik een Koh-i-Noor vulpotlood met een dikte van 5.6 mm. Deze gebruik ik sporadisch voor grove losse schetsen op A2 papier.
Liniaal of sjabloon (optioneel)
Met linialen of sjablonen kun je rechte lijnen en vormen maken. Vooral bij het correct tekenen van verhoudingen zijn het handige hulpmiddelen. De liniaal gebruik ik om afstanden en hoeken goed in te schatten en de sjabloon gebruik ik soms om accurate vormen op papier te krijgen. Vooral voor technische onderwerpen zoals bijvoorbeeld voertuigen, architectuur en industriële machines die geen organische vormen hebben, is het fijn om deze in de buurt te hebben.
Fineliners (optioneel)
Fineliners worden voor de tekenstijl Dynamic Sketching veel gebruikt, hierbij trainen ze zichzelf dat elke streep op papier telt. Fineliners kun je ook gebruiken om je tekeningen meer duidelijkheid te geven. Zo kun je na de potlood schets je tekening vereeuwigen door fineliners te gebruiken. Zelf vind ik fineliners in combinatie met aquarel een mooie combinatie. Eerst teken je de potlood schets in met aquarel, waarna je met de fineliners de tekening duidelijker maakt.
Jezelf afvragen of jij wel talent hebt is eigenlijk jezelf de verkeerde vragen stellen. Deze vraag is bij voorbaat al een beperking.
Je hebt absoluut geen talent nodig om goed te kunnen tekenen. Toen ik op mijn 25ste begon met tekenen lagen mijn hoogtijdagen zo ver achter me dat ik geen rechte lijn of poppetje meer kon tekenen.
Je hebt geen natuurlijk talent nodig, maar als je “talent” goed gebruikt kan het in het begin helpen. Het is belangrijker om een consistente routine op te bouwen, daarnaast helpt geduld en doorzettingsvermogen om te groeien meer.
Leren tekenen heeft tijd en moeite nodig, als je gewoon volhoud kom je vanzelf ergens.
“Natuurlijk talent” kan ook een vloek zijn, omdat je daar ‘arrogant’ en ‘lui’ van kan worden. Als je namelijk altijd maar hoort hoeveel ‘talent’ je hebt wordt je op een gegeven moment lui en zul je zien dat je op een plateau blijft hangen omdat je niet weet hoe je verder moet.
Persoonlijk heb ik bijna niemand verteld dat ik weer ben begonnen met tekenen. Ik vond het belangrijk om er een gewoonte van te maken.
Ik plande ongeveer 1 uur per dag op een vast tijdstip om te tekenen. Dit wilde ik 3 maanden volhouden, en na deze periode was het een gewoonte wat er moeilijk uit te slijten was.
De manier hoe je jouw tijd besteed is trouwens ook ontzettend belangrijk. Ik merkte dat ik na een half jaar stagneerde in mijn teken vaardigheden.
Hierna ben ik mij dus op de teken fundamenten gaan focussen (zoals vormen, compositie, kleur etc…).
Ervaring krijg je door iets veel te doen, alleen om te groeien geloof ik dat je ook bereidt moet zijn om je grenzen te verleggen.
Het meeste succes wordt dus ook bepaald door constant gedrag wat herhaald wordt over een lange tijd. Probeer daarnaast kritisch te zijn op wat je tekent en probeer bij te sturen naar je gezette doel.
Het is dus ook belangrijk dat je jezelf ‘effectief’ leert leren tekenen.
Het is niet heel lang geleden dat ik na twaalf jaar eindelijk weer ben begonnen met tekenen.
Het begin vond ik uitermate lastig, het is weer nieuw onzeker en je weet niet waar je aan begint. Het enigste wat ik wel wist is dat ik een serieuze poging wilde wagen.
In mijn jeugd heb ik veel getekend, of tenminste als je krassen op papier met een potlood tekenen noemt.
Alhoewel deze herinneringen ver achter mij liggen wist ik wel dat ik er altijd veel plezier aan beleefd heb. Maar zoals het met het leven gaat, gaat het dagelijks leven in de weg zitten en krijg je andere prioriteiten.
Ik heb tekenen nooit een goede herkansing gegeven omdat ik dacht dat ik nooit goed zou kunnen worden.
Uiteindelijk kwam ik een paar oude tekeningen tegen en dacht bij mezelf “mijn vroegere zelf tekende gewoon omdat die het leuk vond.”. Met deze gedachte maakte ik een belofte aan mezelf om het een serieuze kans te geven.
De volgende dag heb ik een schetsboek gekocht en ben daarna weer mijn eerste lijnen gaan zetten. En het heeft zo’n twaalf jaar geduurd voordat ik op de 25ste de tekenmaterialen weer afstofte.
Nu is tekenen voor mij meer dan een hobby, het is een van mijn grotere passies. Tekenen is een middel wat mij in staat stelt om mijn gedachtes op een rijtje te zetten, de realistische wereld om mij heen te ontdekken en een stuk creativiteit kwijt te kunnen..
Het is een fantastische hobby waar ik veel plezier aan beleef.
Ik ben geen “echte” kunstenaar en ik heb ook geen kunstacademie gedaan.
Wat ik wel heb is een ontzettende nieuwsgierigheid en een drive om mijn grenzen te verleggen.
Deze twee eigenschappen hebben ertoe geleid dat ik ontzettend veel aantekeningen en tekeningen heb gemaakt om steeds beter te worden.
Als ik teken besteed gemiddeld 2 tot 3 uur aan de hobby, ik heb ook een ontzettende bibliotheek opgebouwd met boeken, lesmateriaal en video’s.
Om te delen wat ik geleerd heb en aan andere mensen te laten zien dat je ook op oudere leeftijd kan leren tekenen ben ik hobbytekenen.nl begonnen. En ik zal jouw in deze blogpost uitleggen hoe je zonder kunstacademie een fantastische (of gewoon een leuke) tekenaar kan worden.
Het zal niet makkelijk zijn en tekenen zal een hoop frustratie opleveren. Je zult net als ik een hoop fouten maken, maar je zal er hopelijk een leuke nieuwe hobby aan overhouden. Tekenen is een werkwoord en als je veel oefent zal je vanzelf stappen maken.
Maar wellicht ontdek je in tekenen wel net zo’n passie als ik. En onthoud dat tekenen vooral leuk moet zijn!
In een eerdere blogpost heb ik al verteld hoe je jouw teken hobby een goede start kan geven. Eigenlijk kwam dat neer dat je het gewoon moet proberen!
De intrinsieke motivatie om te tekenen is vaak in het begin groot. Daarna kan het al snel afvlakken en voor je het weet heb je jouw schetsboek al een paar dagen niet meer aangeraakt.
Daarom ga ik je een paar tips geven die mij geholpen hebben.
Doorgaan met tekenen?
Er zijn ontelbaar veel hobby’s te bedenken en tekenen is er voor mij daar een van. Ik blijk tekenen ontzettend leuk te vinden (anders vul je er geen website mee).
Maar dat hoeft niet voor iedereen zo te zijn. Wellicht heb je een paar oefeningen of tekeningen gemaakt en blijkt het niets voor jou te zijn.
Mijn advies: “Accepteer dit en ga iets doen waar je wel gelukkig van wordt!”
Als je het nog niet zeker weet kan jij jezelf de volgende vragen stellen:
Heb ik tekenen voldoende geprobeerd?
Als tekenen niet uitkomt omdat je een drukke dag hebt gehad en je perse wilde tekenen. Probeer het op een ander moment en kijk dan hoe het gaat, het moet wel leuk blijven.
Zoek een stijl die bij je past, je hoeft niet perse de werkelijkheid na te tekenen. Een beetje doodlen op papier kan net zo veel ontspanning geven.
Tekenen kan je in verschillende mediums (bijvoorbeeld potlood, pastel, krijt etc), kijk eerst of er iets tussen zit wat interessant lijkt.
Weet je niet waar je moet beginnen?
ik heb in een ver verleden al getekend, dus ik wist redelijk hoe ik het weer op moest op pakken. Als je nooit eerder getekend hebt kan je een drempel ervaren. Als je iemand kent die wel is tekent, probeer hier dan mee op te trekken of schrijf je in voor een lokale beginnerscursus. Dan trek je op met mensen die evenveel ervaring hebben als jij.
Twijfel je?
Spar is met je (creatieve) gelijkgestemden, wellicht is tekenen niets. Maar een andere creatieve hobby wel? Andere creatieve hobby’s kunnen zijn; dansen, muziek maken, schrijven, fotografie of beeldhouwen
Als tekenen niet uit komt kun je ook een pauze nemen. Ook nu komt tekenen mij soms niet uit en laat ik het een paar maanden liggen. Vaak komt daarna vanzelf weer de motivatie.
Volhouden
Tekenen zelf is niet moeilijk maar het blijven doen is wel lastig. Als je eenmaal begonnen bent is de motivatie groot om door te gaan, maar er kan niets zo frustrerend zijn als leren tekenen.
De motivatie verdwijnt, je tekent minder en voor je het weet heb je al weken niets meer aan je nieuwe hobby gedaan.
Ik ga je een paar tips geven die mij hebben geholpen om het tekenen vol te houden. Je moet tekenen onderdeel maken van routine, ideaal is het als je intrensieke motivatie ontwikkelt om te tekenen.
Het is ontzettend lastig om gewoontes te veranderen, denk aan alle goede voornemens die het niet halen in het nieuwe jaar.
Begin daarom klein en breid het steeds verder uit, nogmaals tekenen is een hobby en vergeet geen andere leuke dingen te doen. Dus blijf nog steeds naar buiten gaan, maar neem gerust je schetsboek mee!
Vast tijdstip en locatie: Als je begint is het belangrijk vertrouwd te raken met regelmatig tekenen. Voor mij werkte het goed om elke dag na het eten een x periode in mijn schetsboek te tekenen. Dit was dan vaak aan de eettafel.
Houd het klein: Als je een vast tijdstip hebt gevonden, zet jezelf niet gelijk een uur vast aan tafel. Begin met 5 tot 10 minuten of neem je zelf voor om 1 of 2 tekeningen te maken van je favoriete onderwerp.
Houd je tekenmaterialen beschikbaar: Leg je materialen in de buurt, stop ze niet te ver weg. Houdt de drempel om te tekenen zo laag mogelijk. Na een lange dag heb je waarschijnlijk geen zin, mij hielp het dan als de tekenspullen op de hoek van de eettafel lagen. Als ik deze zag liggen nam ik mezelf voor om toch 5 minuten te tekenen, dit werd soms toch een uur. Je hoeft niet gelijk een heel atelier in te richten, een potlood en een schetsboek is voldoende.
Bedenk wat je gaat tekenen: Na een lange dag werken zat ik in de avond eindelijk met mijn schetsboek en toen had ik soms een black-out en dacht: “wat ik ga ik tekenen?” Dus bedenk voor jezelf overdag al wat leuke opdrachten. Teken je huisdier of maak een studie van een mooi landschap. Onderweg naar je werk/ school maak dan een mooie foto van een leuke bloem, landschap of ander onderwerp dat je aanspreekt. Dit kun je ook gebruiken als inspiratie voor je tekeningen, het is prima om een foto als referentie te gebruiken. En als je hiervoor een apart schetsboek hebt creëer je gelijk een mooi journal.
Terugblikken: Als je regelmatig tekent ga je ontzettend veel stappen maken, het is dan ook leuk om je tekeningen te bewaren. Vergeet ook niet de datum op je tekening te zetten, ik vermeld ook vaak de referentie van het onderwerp op de tekening. Zo kan je terugblikken op de mooie dingen die je gemaakt hebt. Waarschijnlijk teken je in een schetsboek en zitten je tekeningen hierin opgeborgen, als je op losse vellen tekent koop dan een losse map.
Zet een doel: Iedereen wil groeien in zijn kunsten! Iedereen heeft ook zijn voorkeuren in tekenonderwerpen, je zult jezelf willen verbeteren. Stel een doel zoals: “een mooie tekening van mijn huisdier” en kijk wat je hiervoor nodig hebt. Maak voor jezelf een plan en als je deze volgt, merk je dat je hier ook motivatie van krijgt. Je basisvaardigheden zullen groeien en je eindigt met een mooie tekening. Doelloos tekenen is voor mij ook lastig, voor mij is geen doel hebben uiteindelijk uitstellen en voor ik het weet ligt mijn schetsboek stof te vangen. Zo is ook deze website ontstaan, omdat ik telkens iets interessant vond en dat dan ging uitwerken.
wees lief voor jezelf: wees niet te streng voor jezelf, tekenen kan ontzettend frustrerend zijn en kijk vooral wat je wel bereikt en al gemaakt hebt. Als je heel moe bent, ga slapen of relaxen. Als je met tegenzin achter je schetsboek gaat zitten, zal het er niet leuker op worden.
Routine opbouwen kost tijd maar het moet vooral leuk en belonend zijn, houd vol en het zal steeds makkelijker gaan.
Actie:
Laat in de reacties weten wat voor jou gewerkt heeft?
Tekenen is niets anders dan strepen zetten op papier of een ander oppervlak en hiervoor gebruiken we een potlood pen of een kwast.
Het expressief uiten van onze gedachten en creativiteit doen we al ontzettend lang, dit weten we al sinds de eerste grottekeningen van duizenden jaren geleden.
Het middel tekenen wordt door iedereen anders beoefend maar het kan een krachtig hulpmiddel zijn om beter te kunnen communiceren of je gedachten op een rij te zetten. Daarnaast is het ook naast taal een expressie middel om je creativiteit te uiten. Voor mij is het ook een vorm van ontspanning. In mijn geval pak ik vaak een schetsboek ipv dat netflix aan gaat.
Leren zien
Als je hebt besloten tekenen een serieuze kans te geven, dan zul je merken dat je de wereld anders om je heen gaat bekijken. En dit is een van de waardevolste facetten die tekenen mij heeft meegegeven.
Als je goed om je heen gaat kijken zul je merken dat de wereld vol bijzondere informatie zit. En naarmate ik steeds verder kwam op mijn teken ontdekkingstocht. Merkte ik ook dat tekenen steeds meer emoties in mij losmaakte. Door meer kleur te introduceren en met licht in je tekening te spelen kun je verhalen gaan vertellen met vele emoties.
Als je net begint met tekenen geeft het al veel voldoening als je tekening ergens op lijkt. Tekenen is niet alleen leuk, het kan ontzettend frustrerend zijn bij tijden. Aan het begin zal je merken dat je tekent vanuit je eigen perceptie en dit is vaak een versimpelde weergave van de realiteit.
Ons brein kan zich ontzettend goed aanpassen aan nieuwe situaties, als je voor het eerst een nieuwe situatie tegenkomt dan ben je alert. Je hersenen proberen wijs te worden van wat het via zijn zintuigen mee maakt. Deze maakt hier een abstract concept van en slaat dit op, daarom leven we vaak in een ‘sleur’ of automatische piloot.
De wereld is een verwarrende plek en kan als je deze probeert te vertalen op tekening moeilijk zijn. Als je goed ‘realistisch’ wilt leren tekenen, dan moet je opnieuw de wereld leren zien. Door je visuele bibliotheek te vullen word het steeds makkelijker om goede tekeningen te maken.
Visuele bibliotheek
Een visuele bibliotheek is een mentale opslag van onderwerpen, je brein creëert door analyse van de realiteit een mentale kopie in je hersenen.
Iedereen heeft een visuele bibliotheek, welke allemaal verschillend gevuld is. Hierin worden visuele beelden, ervaringen en ervaringen die men in zijn bestaan opdoet.
Tijdens het tekenen kan je de visuele bibliotheek gebruiken om landschappen, composities en andere onderwerpen op te roepen.
Je kan deze ook gebruiken om de wereld om je heen beter te begrijpen en het verhaal van jouw tekening naar je hand te zetten. Het wordt makkelijker om duidelijke verhalen te vertalen. De bouwblokken uit de realiteit vertaal je naar informatie die je opslaat in de visuele bibliotheek.
Door veel te schetsen en te analyseren, leer je patronen en stijlen te herkennen die je hersenen automatisch opslaan in je visuele bibliotheek. Hierdoor ontwikkel je mentale gereedschappen die jou gaan helpen om je creativiteit te kunnen uiten. Zo zul je het vermogen krijgen om onderwerpen te begrijpen en te manipuleren naar iets bijzonders.
Als je een alledaags voorwerp wilt tekenen (bijvoorbeeld een appel), kun je zonder deze gezien te hebben al een realistische voorstelling maken van het onderwerp. Een appel is nog maar een simpel onderwerp, maar je kan zelf een hele eigen wereld bedenken en realiseren op tekening.
Oefening: Observatie & Visualisatie
Benodigd: Papier/ grafietpotlood en een leuk teken onderwerp
Stap 1: Zoek een leuk onderwerp om te tekenen.
Dit kan van alles zijn maar houd het voor nu makkelijk. Dus kies je huisdier, kleding, plant of ander alledaags voorwerp.
Stap 2: Observeer het onderwerp voor een bepaalde tijd, dus 1 of 2 minuten.
Let hierbij als eerste op verhoudingen en zoom daarna in op textuur, achtergrond, vormen,kleuren en schaduwen. Probeer je te focussen op het onderwerp en kijk er aandachtig naar.
Stap 3: Tekenen zonder te kijken.
Zet voor het tekenen een tijdslot, dus weer 1 of 2 minuten. Probeer een snelle schets te maken en zet zoveel mogelijk informatie van het onderwerp op papier. Zet eerst de verhoudingen van de onderlinge vormen goed neer en zet daarna de overige informatie neer (zoals toon, schaduw en textuur).
Stap 4: Kritisch kijken
Vergelijk je tekening met het onderwerp, kijk kritisch naar wat je mist of eventuele verhoudingen/ vormen die je niet goed hebt getekend. Pak een donkerder grafiet potlood om je tekening aan te passen en eventueel iets toe te voegen.
Door je tekening aan te passen veranker je het onderwerp in je visuele bibliotheek. Zorg wel dat je realistisch blijft naar hoe je jezelf kritiek geeft. Wees niet te streng als je veel fouten maakt, we doen deze oefening namelijk om te leren.
Stap 5: Herhaling
Deze oefening kan je talloze keren herhalen op eindeloos veel onderwerpen. Kijk ook waar je zwaktes liggen, om je visuele bibliotheek aan te vullen. Je kunt deze oefening dus gebruiken om losse texturen, verhoudingen, vormen, toon, kleur, schaduw en composities te oefenen.
Veel mensen leggen mentaal de drempel zo hoog om te leren tekenen dat ze er nooit aan beginnen. Er is al een smoes bedacht voordat ze überhaupt een potlood of vel papier gepakt hebben.
Voor mij is het een soort meditatie om een potlood over het papier heen te bewegen. Begin met voor jezelf te tekenen en vergeet wat andere mensen ervan vinden.
Ik ben geen getalenteerde tekenaar en ben daarom ook blij dat ik er mijn geld niet mee hoef te verdienen. En omdat ik mijn geld er niet mee hoef te verdienen, ligt de druk ook niet hoog om te presteren.
De vrijheid die ik heb om te tekenen wat ik zelf wil is het leukste wat er is. Ik kan mijn eigen herinneringen maken die ik in een schetsboek bij houdt. Ook is het mogelijk om dieren of werelden te tekenen die niet bestaan behalve in mijn eigen fantasie.
Ook stelt tekenen mij in staat om op ontdekking te zijn in een wereld waarin het lijkt of er niets meer te ontdekken is. Als je iets met aandacht bestudeert kun je iets tegenkomen wat nog niemand gezien heeft.
Als jij begint met tekenen en je legt de lat niet te hoog, zul je merken dat je spelenderwijs steeds beter wordt. Ik adviseer om gewoon te beginnen met potlood en papier, dit stelt je in staat om je fijne motoriek te trainen en de digitale wereld waarin wij continu aanwezig zijn even naast je neer te leggen..
We zijn gemaakt om de ‘echte’ wereld te ontdekken en je zult merken dat dit veel ontspanning geeft. Ik heb vaak een journal bij me en als ik ergens loop dan maak ik een kleine schets als de omgeving of moment indruk op me maakt.
Als ik na een periode de schets terugkijk, kan ik precies herinneren hoe de wind op mijn gezicht blies en het mooie vergezicht met de prachtige wolken.
Excuses, ik merk dat ik afdwaal….
Je kan aan me merken dat tekenen mij ontzettend veel vrijheid en plezier geeft!
Talent heb je niet nodig, met een beetje gezond verstand en wat tips ga ik je op weg helpen om te leren tekenen en word je vanzelf beter. De aanhouder wint en zal uiteindelijk vanzelf beter worden als elk ‘natuurtalent’.
Houd het leuk en teken wat je interessant vindt, begin klein door bijvoorbeeld maar een paar minuten per dag te tekenen. Dit hoeven ook geen hele kunstwerken te zijn maar kleine tekeningen zijn voor het begin voldoende. Je wilt eraan wennen om regelmatig te tekenen en door telkens een extra stap te nemen breid je het steeds verder uit.
Je zult zien dat tekenen steeds leuker gaat worden en dat de wereld vol mooie en interessante onderwerpen zit die wachten om getekend te worden. .
Dus hoe begin je met tekenen? Tekenen is een werkwoord dus als je twijfelt of tekenen iets voor jou is. Niet te lang over nadenken en mijn advies is om het gewoon te proberen. Je zult er geen spijt van krijgen
Actie:
Koop een goed schetsboek waar je komende tijd mee vooruit kunt. Koop ook een paar goede potloden (begin met grafietpotloden), je hoeft niet gelijk met kleurpotloden te beginnen, dit brengt weer een extra dimensie met zich mee. Kleur is binnen het tekenen een hele wetenschap op zichzelf.
Vogels zijn er in veel soorten, maten, vormen en ze maken ook allemaal een ander geluid.
Iedereen kan vogels zien vliegen buiten en dus iedereen kan wel een beeld schetsen bij vogels, dus zijn ze ook heel toegankelijk wanneer je ze wilt tekenen.
Als je er over nadenkt is het bijzonder dat we vogels zien vliegen en deze voorlief nemen. Omdat wilde zoogdieren bijna nooit te zien zijn. Denk hierbij aan een haas die zich verstopt of een marterachtige die vaak alleen in de nacht te voorschijn komt.
Daarentegen zie je vogels vaak in je tuin op zoek naar eten of vogels met een prachtig verenkleed die zitten te pronken in de boom waarbij ze een prachtig zangspel laten horen.
Vogels laten zich zien omdat ze kunnen vliegen, omdat bij gevaar zij heel makkelijk het luchtruim kiezen waarbij ze makkelijk afstand kunnen creëren tussen hun vijand.
Let wel goed op! ze zijn toch heel oplettend en als je te dichtbij komt zijn ze weg. Tenzij het vogels zijn die gewend zijn aan mensen zoals stadsduiven, meeuwen en kraaien.
Waarschijnlijk lees je dit omdat je vogels wilt leren tekenen. Op deze pagina probeer ik je de eerste stappen en denkwijze uit te leggen die ik hanteer om bijna alle vogels te kunnen tekenen.
Vogels zijn in de basis allemaal het zelfde, ze hebben namelijk een snavel, veren, vleugels, een paar poten, lijf en een paar scherpe ogen.
Ik ga je eerst wat algemeens uitleggen over hoe een vogel in elkaar zit. Daarna ga ik mijn stappenplan voor vogels laten zien en als volgt wijs ik je nog op wat nuttige informatie.
Vogel Bouw
Er zijn ontelbaar veel soorten vogels, en je hebt natuurlijk geen zin om voor elke vogel die je wilt tekenen een nieuwe methode te moeten aanleren.
Daarom is het belangrijk om te denken in stappen. Zoals bij basisprincipes tekenen gaat het bij vogels ook om het zien van vormen.
Ik ga niet te diep in op welke vormen vogels allemaal hebben, dit is ongeveer gelijk aan dit van het tekenen van dieren. Je zet namelijk eerst de grotere vormen en vlakken neer op papier.
Dit zijn voor het geval van vogels eigenlijk maar 2 grote vormen. 1 voor het hoofd en 1 voor het lijf.
De poten moet je altijd als laatste tekenen, omdat vogels echte gedaante verwisselaars zijn.
Doordat ze hun veren kunnen op zetten als ze het koud hebben, heeft het geen zin om alle details van een vogel te onthouden.
Door goed te “meten” en te “zien” kom je al heel ver.
Als we naar onderstaande afbeeldingen kijken heb ik allemaal verschillende soorten vogel proporties naast elkaar gezet.
Als je goed oplet kom je de proporties van een kraai, kip, kleine tuinvogel, steltloper, reiger, gans, duif en een zwaluw tegen.
Vogel proporties tekenen
Je kan al zien dat er veel variatie inzit, en dat het daarom niet te doen is om voor elk type vogel een vuistregel te bedenken. Je zult zien dat door veel vogels te tekenen het tekenen van veel verschillende soorten steeds makkelijker gaat.
Mocht je wel op zoek zijn naar een goede gids waarin deze proporties en kenmerken per vogelsoort uitgelegd staan. Koop dan ‘The Laws Guide to Drawing Birds’. Alhoewel dit een Engels boek is, vond ik hem onmisbaar om een goed handvat te kunnen hebben voor het tekenen van vogels.
Toen ik begon met tekenen heb ik veel aan zijn boeken gehad.
En als je in de basis weet van de een vogel werkt weet hoe deze in elkaar zit kan je dit vertalen naar een goede tekening.
Een kunstenaar doet namelijk ook niets anders dan fundamentele kennis over vogels te vertalen naar een realistische tekening met de juiste proporties, vlakken en vormen.
Zoals al eerder aangegeven zijn er ontelbaar veel verschillende vogels, maar dat neemt niet weg dat ze ook veel gemeen hebben.
uiteindelijk hebben ze tenslotte allemaal een snavel, vleugels, veren, poten en een staart.
Vogel anatomie – Skelet
Het skelet is het raamwerk van de vogel en de bouw van het skelet geeft al veel informatie over het soort vogel waarmee we te maken hebben.
Duif_Skelet
Bovenstaande afbeelding is een tekening van een duiven skelet. Ik heb een vooraanzicht (links) en een zijaanzicht (rechts) getekend.
Wat is nu eigenlijk het eerste wat je opvalt als je kijkt naar het skelet van een vogel?
Dit is inderdaad het grote borstbeen en de gekke gelijkenis met het menselijk skelet. Wellicht vind je iets anders opvallend, maar deze twee dingen vallen mij het meeste op.
Als je er over de gelijkenissen nadenkt is het heel logisch.
Vogels moeten hun gewicht natuurlijk in de lucht houden. En op het grote borstbeen zitten natuurlijk de borstspieren die de vogel gebruikt om te kunnen vliegen. Hij moet met deze spieren zijn gehele gewicht in de lucht kunnen houden. En dit talloze keren achter elkaar.
Dus de vogel gebruikt merendeel zijn borstspieren en dus niet zijn armspieren, zoals je wellicht zou kunnen denken.
Je zou het op het eerste oog niet gelijk zeggen maar een vogel skelet heeft ook veel weg van het menselijk skelet. Alle botten hebben ook ongeveer dezelfde benamingen.
Een vogel heeft dus ook knieën, al zie je deze niet omdat een vogel op zijn tenen loopt.
Zoals al eerder aangegeven kun je veel halen uit de bouw van een vogel. De duif vind ik een mooi voorbeeld. Iedereen kan zich een duif voorhalen, waarbij sommige het stadsratten vinden of hele atletisch vogels doet er niet toe.
Duiven zijn lenige en snelle vogels, ze kunnen ook ontzettend goed zien door de grote ogen die ze in hun kop hebben. Daarnaast hebben ze de conditie van een marathon loper.
Als je daarom een vogelsoort aan het bestuderen bent, google dan is naar foto’s van zijn skelet. Je kunt zo ontzettend veel leren over de vogel zelf en over de rol welke deze speelt in het ecosysteem.
Vogelbouw – Veren
Maar met grote spieren en een stevig skelet kunnen vogels natuurlijk niet vliegen. Daarom hebben vogels veren ontwikkeld om warm te blijven en om natuurlijk in de lucht te blijven hangen.
Er zijn over het algemeen 4 soorten veren denkbaar:
Slagpen: Deze zitten vast in de vleugel, tegen het bot aan. Deze zorgen voor het vleugeloppervlak welke benodigd is om te vliegen. Ze geven stabiliteit en zijn onmisbaar voor de vogel. Grootte varieert per locatie op de vleugel (scroll naar beneden voor schematisch weergave van een vleugel met de soorten veren erop).
Donsveer: Over het algemeen een klein pluizig veertje met relatief veel oppervlak. Doordat het veertje pluizig is, zit er veel lucht in waardoor het goed warmte vast kan houden. Wanneer het koud is kunnen vogels hun veren uit zetten waardoor ze meer warmte vast kunnen houden.
Dekveer: zoals de naam al zegt dekt deze veer de vogel af, vaak onder de dekveren zitten ook donsveren.
Staartveer: is vergelijkbaar met de slagpen het zorgt voor stabiliteit bij het vliegen. De staart is zeer belangrijk omdat de vogel hierbij zijn baan kan corrigeren in de lucht.
Vlak bij de staart hebben de meeste vogels een stuitklier zitten. Deze klier produceert vet wat vogels (goed te observeren bij het gedrag van eenden) door en over hun veren heen poetsen. Dit zorgt ervoor dat ze water dicht zijn.
Dit is noodzakelijk voor watervogels om effectief te zwemmen en om waterdicht te zijn voor wanneer het slecht weer is.
Veren – Lichaam
Vogels zijn aerodynamisch gebouwd en de veren hebben allemaal dezelfde richting. Voor verschillende soorten vogels heeft dit weer andere voordelen.
De algemene veren richting is in het rood afgebeeld in bovenstaande illustratie. Je ziet dat de veren organisch naar achteren lopen.
Waar je op moet letten als je een vogel tekent is dat je niet de volledige contour van de vleugel hoeft te volgen. Omdat de vleugelpunt en een groot deel van de vleugel is weggestopt tussen de donsveren van de vogel.
Dit is vaak goed te zien bij eenden of kleinere tuinvogels die lekker warm willen blijven.
Zoals ik al eerder aangaf verschilt het tekenen van vogels niet veel van het tekenen van andere dieren.
Want het tekenen van dieren moet je bepaalde basisvormen en spiergroepen onthouden. Dit kun je dan door kopieren op het ontwerp van verschillende dieren.
Hetzelfde geldt voor vogels, wanneer je de opbouw van de verengroepen kent is het makkelijker om vogels te tekenen en kan je de missende informatie makkelijker op papier zetten.
Ik maak vaak onderscheid in kop, nek, buik, rug, vleugels poten en staart.
Bovenstaande afbeelding is een vogel in rust, dus de vleugel en staart veren zie je niet helemaal. De vleugel zit eigenlijk goed verstopt tussen donsveren.
Daarom voor aanvullende informatie betreffende vleugels en staart zie onderstaand.
Veren opbouw – Vleugels
In de afbeelding zie je een schematische weergaven van de veren op een vleugel. Deze vleugel is van een eend, dus het verschilt natuurlijk per vogel hoe de veren op elkaar zitten.
De veergroepen op de vleugel komen wel overeen bij de meeste vogelsoort. Dus als je iets moet onthouden zijn het waar welke veersoorten gesitueerd zitten.
Nogmaals je hoeft dus niet voor elke soort vogel alle individuele veer groepen te onthouden. De opbouw van veren op de vleugel is hetzelfde alleen vaak zijn slagpennen bij zwaluwen langer als bij eenden bijvoorbeeld.
In de afbeelding zie je twee schematisch weergaves, je kijkt naar het bovenaanzicht van een vleugel.
De vleugel is verdeeld in 4 kleuren waarbij:
Geel: Secundaire dekveren
Violet: Secundaire slagpennen
Blauw: Primaire Slagpennen
Rood: Primaire Slagpennen
Het verschil tussen het secundaire en primaire gedeelte is eigenlijk de ‘primaire’ veren zitten vast aan de ‘hand’ van de vogel. En de ‘secundaire’ veren zitten vast aan de ‘arm’.
Mocht je meer over de vergelijking van dieren anatomie wil leren is het boek ‘An Atlas of Animal Anatomy for Artists’ een goede aanrader. Samen met het boek van john muir laws, kun je een hoop vergelijkingen tussen dieren anatomie en vogel anatomie zien.
Door aan je anatomische kennis te werken zul je een betere tekenaar worden doordat je je onderwerp leert kennen.
Je zit ook dat de slagpennen groter zijn dan de de dekveren. En zoals in de onderste weergave is aangegeven zitten de slagpennen ook vast in het bot.
De slagpennen zorgen voor het oppervlak wat de vogel nodigt heeft om genoeg lucht weg te duwen om te kunnen vliegen. De slagpennen zitten vast in het bot van de vogel, dit komt omdat stevig is en deze veren onder de meeste kracht komen te staan.
Secundaire veren zitten vast in de huid van de vogel. Daarnaast zie je dat alle veren elkaar overlappen en dit zorgt voor stabiliteit, sterkte en dit houdt ook een hoop warmte vast.
In het onderste aanzicht kan je ook de arm en hand zien van de vogel. Als je kijkt is dit ook maar een klein deel van de vleugel.
De vogel heeft dus geen grote armspieren om mee te vliegen. Dit komt omdat hij zoals je bij het skelet kan zien grote borstspieren heeft.
Veren opbouw – Staart
De staart is wellicht net zo belangrijk als de vleugels, wellicht zul je denken dit kan toch niet?
Maar de vogel gebruikt de staart om zichzelf te stabiliseren in de lucht. De staart bestaat voor het grootste gedeelte uit slagpennen.
Als je goed oplet wanneer een vogel vliegt zul je zien dat ze de staart constant gebruiken om hun koers in de lucht te stabiliseren.
De opbouw van de staart is zichtbaar in de afbeelding hieronder. Zoals je kunt zien overlappen de veren net zoals bij de vleugels.
In de afbeelding is de opbouw van de staart opgezet als een soort kleurenwaaier. Waarbij de middelste veer bovenop ligt.
Soms kan het lastig zijn om inschatting te maken over hoe de staart in elkaar zit wanneer je een vogel ziet vliegen.
De schematische weergave van de staart in de afbeelding kan je helpen om de missende informatie te interpreteren.
Door de waaiervorm van de staart te visualiseren in verschillende 3D ruimtes. Kan je de vormen en lijnen ‘reconstrueren’.
Ik gebruik de waaier vorm altijd om simpel een vorm te schetsen die realistisch overkomt. Als je bijvoorbeeld een merel neemt welke helemaal zwart is kan het lastig zijn om snel de staart neer te zetten. Als je weet hoe de staart is gebouwd kun je deze bijna blind op papier zetten. Dan hoef je alleen nog maar te letten op de lengte van de veren.
Vogel Anatomie – Poten
Ik vind het altijd verwonderlijk dat kleinere vogels kunnen slapen op takken zonder er vanaf te vallen of waaien.
Dit komt omdat vogels een speciaal mechanisme hebben ontwikkeld om te kunnen neerstrijken of roesten.
Zo gebruiken roofvogels ditzelfde mechanisme om een sterke grip te hebben op hun prooi. Of papegaaiachtige gebruiken ditzelfde mechanisme voor een goede grip op voedsel wat ze dan makkelijk naar de snavel kunnen brengen.
Bij sommige vogelsoorten zoals struisvogels is de constructie van de vogel poten gelijk maar zijn ze sterker ontwikkeld op de functie van lopen. Waarbij het grip mechanisme niet meer werkt.
Wanneer je een vogel ziet zie je eigenlijk nooit de spieren van de vogel. De spieren zitten hoog op het dijbeen waarbij de tenen verbonden zijn met pezen. Zie de geel en blauwe lijn in onderstaand afbeelding.
De vogelpoot kun je dus zien als een simpele constructie van katrollen en touwen. Wanneer een vogel bijvoorbeeld zijn zitstok of tak naderd strekt hij zijn poten uit, zodat automatisch de tenen worden geopend. Het touw trekt de tenen open.
Wanneer de vogel land en zijn tenen vouwen om de stok heen zal de vogel zijn gewicht laten zakken. Hij maakt een ‘hurkende’ beweging op de tak.
Dit hurken is belangrijk omdat de pezen dan vastgezet worden bij het enkel gewricht. het touw (pees – blauw en geel) wordt strak getrokken over de katrol (enkelgewricht).
De tenen zullen vaststaan rondom de zitstok zolang het scheenbeen en het dijbeen een kleinere hoek hebben dan 90 graden.
Wanneer de vogel dus ‘opstaat’ is het dus mogelijk voor de vogel om weer weg te vliegen. Dus wanneer de hoek groter dan 90 graden is zal hij zijn grip verliezen en kan de tak losgelaten worden.
Als je dus een roofvogel tekent kan je deze 90 graden regel gebruiken om te bepalen wat de stand van de voet is. Of hoe krachtig hij zijn prooi vast heeft.
Dit kan je bijvoorbeeld gebruiken in je compositie door veel spanning rond de poten te creëren, zo kan je vertellen of de roofvogel achter zijn prooi aanzit of dat hij net de strijd gewonnen of verloren heeft.
Soorten poten
Vogelpoten voet variatie
Alhoewel de vogelpoot relatief allemaal het zelfde gebouwd zijn qua spieren en pezen. Zijn er aardig wat verschillende vogel poten denkbaar.
In de afbeelding hierboven heb ik er 8 op een rijtje gezet.
Normal anisodactyl: Deze pootvorm zijn het meest voorkomend onder vogels. er wijst 1 teen naar achter en 3 naar voren. Vooral zangvogels en andere tuinvogels hebben deze pootvorm. Zoals hierboven uitgelegd is dit de vorm die er voor zorgt dat de vogel niet van de tak valt. .
Gevliesde voeten: Veel watervogels hebben vliezen bij hun voeten wat er voor zorgt dat ze beter kunnen zwemmen. Er zijn 4 soorten denkbaar.
Palmate: 3 tenen naar voren met hiertussen vliezen, voorbeeld is denkbaar bij eenden, ganzen, meeuwen, sterns, loons en andere watervogels.
Totipalmate: Lijkt op een handpalm en is te vinden bij pelikanen of andere roeipoot achtigen.
Semipalmate: Kleiner vlies als bij palmate, te zien bij plevieren, reigers en hoendersoorten.
Lobate: Voorste tenen hebben vliezen rondom de kootjes van de tenen. Soorten zijn bijvoorbeeld koeten en futen.
Raptorial: De poten van roofvogels spreken voorzich denk ik. Krachtige poten met scherpe klauwen welke voor een ongedadige grip zorgen. Dit maakt deze groep vogels tot ongenadige jagers.
Anisodactyl met lange tenen: Sommige vogels hebben lange tenen waarmee ze makkelijker over water kunnen lopen. Voorbeeld is de Actophilornis africanus.
Twee tenig: Sommige landvogels hebben hele sterke poten ontwikkeld om grote afstanden af te leggen. Denk hierbij aan struisvogels of emu’s.
Vogel Anatomie – Snavel
Door de anatomie te bestuderen van dieren en vogels leer ik ontzettend veel.
Ik voer graag vogels in mijn tuin, ik heb geen grote tuin het is maar een postzegel maar vogels komen altijd graag langs om verschillende zaden en zonnebloem pitten te halen.
Zo heb ik ook een hele groep huis- en ringmussen welke geregeld langs komen. Dan zit ik vanuit mijn raam te kijken hoe die vogeltjes rond huppelen.
Vaak kijk ik niet goed, maar opeens viel mij op hoe een musje zaden aan het eten was. Mij viel op dat het bovenste deel van de snavel bewoog.
Ik dacht dat ik dit niet goed zag maar achteraf blijkt het bovenste gedeelte van de snavel flexibel te zijn en kunnen de meeste vogels hun boven en onderste snavel onafhankelijk van elkaar bewegen.
Onderste afbeelding is een kraaien schedel welke ik ooit tijdens een wandeling heb gevonden. In het zijaanzicht heb ik een rode lijn getekend waarbij je in de onderste weergave een gering hoek verschil kunt zien.
Let maar is goed op wanneer je vogels ziet eten, en dit fenomeen komt voor bij vele soorten vogels.
Snavels zijn er in vele variaties, zo heeft elke soort vogel een snavel ontwikkeld welke het voor hem het makkelijkste maakt om voedsel te verzamelen.
Zo hebben eenden een soort slobber snavel en kunnen ze makkelijk waterbeestjes en kroos filteren vanaf het oppervlak.
De grutto en andere steltlopers hebben lange snavels waarmee ze op het strand op in een drassige polder op zoek kunnen naar insecten in de zachte bodem.
De snavel van een roofvogels schijn scherp gehaakt waarmee ze met veel kracht de gevangen prooi aan stukken kunnen scheuren.
Zo zijn er nog tal van voorbeelden denkbaar, een snavel van een vogel zegt dus veel over het leven wat de vogel leeft en het leefgebied waarin hij zich bevindt.
Snavel Variaties
Hoe teken ik Vogels? – Stappenplan
Je denkt wellicht nu, “dat is allemaal leuk! dat gepraat over vleugels en spieren en snavels. Maar hoe teken ik Vogels?”.
Vogels tekenen is niet alleen maar het zetten van lijnen op papier. Vogels tekenen is onder andere observeren en opletten hoe een vogel beweegt en zich gedraagt.
En doordat je dit stuk hebt doorgelezen ben je een goede basis aan het leggen, wat jouw verder zal helpen met het tekenen van vogels.
Als je net leert tekenen en je focust jezelf op het natuurlijke leven, dan zijn vogels een fantastisch om mee te beginnen.
Ze zijn namelijk heel toegankelijk.
Iedereen heeft namelijk vogels in zijn tuin en kan daarbij de vogels van dichtbij observeren. In tegendeel tot andere zoogdieren in Nederland zijn er bijna overal vogels te zien.
Daarbij is het tekenen van vogels niet heel verschillend als het tekenen van dieren.
Ik zal op een later moment verschillende voorbeelden voor het tekenen van vogels op deze website zetten.
Maar ik wilde jullie het begin niet onthouden omdat deze blogpost ongeveer 7 maanden heeft gekost om bij elkaar te verzamelen. (daarom tot nu toe alleen een schriftelijke uitleg).
Nogmaals het boek van John Muir Laws is fantastisch om mee te beginnen. Hij legt het veel beter uit dan ik zou kunnen.
Het is wel belangrijk dat je de vogel bekijkt als geheel en hierbij moet je beginnen van groot naar klein.
Zoals je ook bij het tekenen van dieren doet begin je met grote vormen. Hierbij bedenk je altijd wat voor vormen heb ik nodig en welke ga ik op papier zetten.
Wanneer je de lijnen zet, beeld je dan de vormen in en teken ‘over en om’ de vormen heen.
Hierna spreekt het eigenlijk van zich en probeer je werk je van deze grotere vormen naar de uiteindelijke details toe.
Ik begin meestal bij de kop waarna ik langzaam af zak naar de vleugels, borst, staart en uiteindelijk de poten.
Houdt er rekening mee dat je de poten of de tak als laatste tekent, soms kom ik namelijk moeilijk uit met de proporties en als je dan de poten al getekend hebt lijkt het net een vogel die op stelten loopt.
Hulpmiddelen
Hieronder een lijst met verschillende referenties naar nuttige informatie.
Website: https://johnmuirlaws.com/ – zijn website is ook fantastisch, wel in het engels maar ik ga jullie deze niet weerhouden. Staan ongelofelijk veel video’s op en ook nuttige waterverf tutorials.
Boek [Nederlandstalig]: Vogels tekenen en schilderen door Andrew Forkner – Mocht je engels lastig vinden is dit boek ook aan te raden. persoonlijk heb ik meer voorkeur bij het eerst genoemde boek.
Daarnaast:
Natuurlijk een Schetsboek: Album Croquis XL A3 spiraal 90g 29,7×42 120 vel – Dit is eigenlijk mijn schetsboek welke ik altijd op tafel heb liggen, voor elk onderdeel heb ik er verschillende. Dus bijvoorbeeld voor het tekenen van vogels of personen of botanica heb ik verschillende boeken liggen. Dit vind ik prettig omdat ik als ik niet weet wat ik moet tekenen gewoon een random boek pak en daarmee lekker aan de slag ga.
Potloden grafiet: Faber Castell 9000 bliketui a 6 stuks – Deze professionele potlood ligt goed in de hand en je hebt verschillende diktes wat lekker afwisselt.
Potloden Kleur professioneel – Faber Castell – Polychromos – Een prachtig kleurpotlood, als je hier eenmaal mee getekend hebt wil je niet meer terug. Ik gebruik hem gewoon als tekenpotlood, hij is wel aan de prijzige kant maar mocht je geintresseerd zijn in hyperrealistisch tekenen heb je deze potlood nodig.
Hopelijk heb je wat aan dit artikel en heb ik je op weg geholpen naar het beter tekenen van vogels.
Als ik je nog een laatste tip mag meegeven dan wil ik zeggen dat je plezier moet hebben in het tekenen. Dit is wellicht nog belangrijker dan goed kunnen tekenen, want door plezier te hebben en veel te tekenen wordt je vanzelf een goede tekenaar.
4 thoughts on “Zo teken jij Vogels – Uitleg, stappenplan en hulpmiddelen.”
Ik zie uw website https://www.hobbytekenen.nl en het is verbazingwekkend. Ik vraag me af of er advertentieopties zoals gastposts of advertentie-inhoud beschikbaar zijn op uw site?
Wat is de prijs als we op uw site willen adverteren?
Let op: Het artikel mag geen enkele markering hebben als gesponsord of reclame.
Gezondheid
Allen Marvin
Dank voor u reactie, vooralsnog doe ik niet aan advertenties. Het internet staat er vol mee en deze website gebruik ik ook voor mijzelf om na lange periodes het tekenen weer op te pakken. Ik verdien met partner links van bol net genoeg om de hosting te betalen, maar eerlijk gezegd denk ik erover om deze ook te verwijderen.
Giraffen zijn de langste dieren op de Afrikaanse savanne, je herkent ze vast aan de lange nek en poten.
Deze lange nek hebben ze om bij hoge bladeren te komen waar andere beesten niet gemakkelijk bij kunnen. Met de lange tong kunnen ze de bladeren van de boom afplukken.
Daarnaast kunnen giraffen ontzettend hard rennen en kunnen ze ontzettend ver kijken. Dit is natuurlijk heel handig om eventuele leeuwen voortijdig te spotten.
Giraffen vind ik lastig om te tekenen omdat de proporties van de nek en poten ver van het lichaam af staan. Maar door goed te meten kan je de proporties goed op papier krijgen.
Ik zeg niet dat het makkelijk is om giraffen te tekenen, wellicht zal jouw eerste tekening er niet helemaal goed uitzien. Maar dit geeft niets omdat mijn eerste giraf ook niet mooi was, en ik beloof je dat ik nog steeds geen professionele dieren tekenaar ben.
Het belangrijkste voor mij is dat ik het leuk vind om te doen, teken is voor mij een leuke hobby en een mogelijk voor goedkope ontspanning.
Hieronder leg ik uit hoe je een giraf kan tekenen. Dit is gebaseerd om mijn ervaring en stappenplan.
Zoals altijd beginnen we met het tekenen van de grote basisvormen in combinatie met vloeiende lijnen, waarna we deze steeds meer raffineren. Maar ik begin natuurlijk altijd eerst met de anatomie.
Giraffen Anatomie
De meeste online tutorials geven de juiste stappen weer, maar het gat tussen deze stappen is vaak te groot voor een beginner (voor mij ook trouwens). Dit komt merendeel doordat er niet verteld wordt om een anatomie studie te doen van een giraf.
Een anatomie studie is heel belangrijk omdat je dan precies weet hoe een giraf of andere aap is opgebouwd.
Kunstenaars en tekenaars maken vaak een grove anatomie studie om te zien hoe een giraf in elkaar zit.
Ik merk namelijk als ik een dier teken wat ik nog niet ken en ik begin te tekenen dat ik tegen allemaal obstakels aan loop. “Hoe loopt het dier?”, “wat zijn de bewegingsvrijheden? of “wat doen die vormen daar?” en zo zijn er nog ontelbaar veel vragen waar ik het antwoord niet op heb voordat ik begin met tekenen.
Wanneer ik het dier uitvoerig bestudeer dan krijg ik een beter beeld over hoe deze is opgebouwd. Je gaat zien wat er onder de huid gebeurd, de spieren en botten maken het dier tot een prachtige machine.
Anatomie Giraf Studie
Hierboven vind je mijn uitgewerkte studie voor het skelet en de spieren. Giraffen zijn ontzettend mooie dieren welke prachtig in elkaar zitten.
In de studie die naast het skelet weergegeven is heb ik geprobeerd om schaduw werking te creëren. Zo wordt namelijk het dier meer vertaald in vlakken en vormen.
De exacte anatomie hoef je echt niet te kennen, het gaat er meer om dat je uiteindelijk een idee krijgt over hoe je het dier op papier moet zetten. Je tekening krijgt uiteindelijk veel meer leven als de grove basisvormen kloppen.
Dit heeft alles te maken met dat iedereen wel eens een giraf heeft gezien en onderbewust weet hoe deze eruit ziet. Wanneer jij dan een realistische aap wilt tekenen en de proporties of anatomie niet helemaal kloppen dan zullen mensen doorhebben dat er wat mis is aan de tekening. Zelfs als ze deze fout niet kunnen thuis brengen.
Het hoeft daarom geen perfecte tekening te zijn maar de grove lijnen schetsen of proporties kan al een hoop helpen.
Giraf tekenen | stap voor stap
Wanneer je een grof idee hebt over de anatomie, ben je klaar om te beginnen met het tekenen van de giraf. Als ik een dier wil tekenen, probeer ik altijd de essentie op papier te krijgen.
Je werkt van groot naar steeds kleiner, het is een proces of stappenplan wat constant terug komt. Wanneer je tekenaars uit het hoofd ziet tekenen betekent het dat zij meerdere stappen in hun hoofd kunnen overslaan.
Ik heb deze afbeeldingen gemaakt in photoshop voor de duidelijkheid op deze website. Ik raad je aan om met een HB-potlood te beginnen en in je schetsboek of een stuk papier en bijvoorbeeld vanaf Stap 4 overstappen op een 2B of 4B potlood.
Als je echt net begint en je wilt een goed teken set hebben raad ik het volgende aan:
– Grafiet potloden; Deze set van fabel castell is zeer goed, in deze etui zitten meerder zachtheden of hardheden. Het is goed om voor jezelf de verschillende hardheden uit te testen. – Kleurpotloden; beginner/ gevorderde; Bruynzeel kleurpotloden zijn zeer goed voor de beginnende tekenaar.
– Kleurpotloden professioneel: Polychromes zijn de beste kleurpotloden die ik heb en heb kunnen vinden. Het lood bestaat uit olie basis wat prachtige volle kleuren afgeeft.
– Schetboek: Dit Canson boek heb ik altijd op tafel liggen. Het A3 formaat wat groot genoeg is voor gewoon eindeloos schetsen, ook is het papier niet helemaal wit wat ik wel prettig vind.
Wanneer je niet tevreden bent over een lijn, gum hem gerust uit. We zijn allemaal leerlingen en schaam je niet om jezelf te corrigeren als het je niet zint.
Stap 1 | Vloeiende lijnen en grote vormen
Giraf tekenen stap 1 | Grove schets
Begin met grote vormen en vloeiende lijnen om de essentie op papier te krijgen. Ik begin meestal bij het hoofd en zet een centerlijn over het hoofd voor de snuit en ogen. Als volgt zet ik een cirkel om de grote van het lijf te schatten, wanneer dit klopt zet ik een paar constructielijnen om de assen van de schouders en heup te schatten.
Naarmate je meer teken ervaring krijgt gaan deze stappen automatisch, ik denk altijd van kop naar kont. Denk in vormen als hoofd, nek, schouder, buik en poten. En zo heb ik ook de stappen opgebouwd voor dit voorbeeld.
Stap 2 | Constructie basisvormen
Giraf tekenen stap 2 | Constructie basisvormen
Deze stap is voor een groot deel denkbeeldig, deze basisvormen zijn belangrijk omdat je zometeen vanaf stap 3 over en om de vormen heen tekent. Hierbij probeer je de essentie van de vloeiende lijnen in acht te nemen.
Denk bij deze stap in grove hoekige vormen, hierdoor is het makkelijker om de tonaliteit van de tekening te bepalen door de regels van het licht toe te passen.
Stap 3 | Hoofd en Nek
Giraf tekenen stap 3 | Hoofd en Nek
Zoals ik al eerder noemde begin ik meestal bij de kop en werk dan naar de kont toe.
Vergeet niet de vormen van het hoofd te visualiseren van stap 2 en je referentie foto. Je ziet ook dat ik bij de vacht niet alle haren teken maar eerder de suggestie van haar neer zet.
Ook probeer lijn variatie te tekenen, bijvoorbeeld wanneer ik het neusgat helemaal rond teken lijkt deze zich niet meer in een driedimensionale ruimte te bevinden.
En onthoudt je tekent om en over de grote vormen heen, focus je nog niet op de details. Proportie en verhoudingen zijn op dit moment het belangrijkst.
Stap 4 | Schouders en Lijf
Giraf tekenen | stap 4 Schouders en Lijf
Als de hoofd en nek getekend zijn kunnen we verder met de het lijf en de schouders. Zoals ik eerder had aangegeven is het belangrijk om de essentie op paier te zetten en je niet te veel te focussen op de kleine details, denk van groot naar klein.
Probeer vooral organisch te tekenen, ik bedoel hiermee dat niet alles zo strak hoeft te zijn zoals de basisvormen. Bijna niets in het leven is perfect symmetrisch en als je dit wel zo tekent kan je tekening raar overkomen.
Stap 5 | Poten en Staart
Giraf tekenen | Stap 5 Poten en Staart
Het zelfde doen we bij de buik en rug, bij het haar van de staart moet je er op letten dat je niet elke haartje apart tekent. Je wilt alleen de suggestie van haar tekenen.
En houdt goed de anatomie en proporties in de gaten.
Stap 6 | Details
Giraf tekenen | Stap 6 Details
Als de proporties en de anatomie ongeveer klopt kunnen we de vloeiende lijnen van stap 1 uit wissen. Hierna kunnen we bijvoorbeeld de vlekken en andere details van de giraf toevoegen.
Stap 7 | Details en Toon
Giraf tekenen | Stap 7 Kleur en schaduw
En als laatste kun je er wellicht kleur en schaduw toevoegen.
Ik heb deze afbeelding in photoshop gemaakt om duidelijk de stappen weer te geven. Jouw tekening zal er dus niet geheel zo uitzien. Wanneer jij toon of schaduw wilt aangeven kun je dit doen met grafiet potlood/ houtskool of kleurpotloden.
Ik hanteer altijd als vuistregel: “Meer toon of schaduw is meer lijn” je kunt zo dus de regels van het licht simuleren. Houd dus ook de toonwaarde in de gaten die je wilt hebben als je arceert en plan dus ook je tekening.
Verder stappen
Gefeliciteerd als je bovenstaande stappen hebt gevolgd kun je nu giraffen tekenen. Blijf vooral oefenen want zo wordt je vanzelf beter.
Mocht je het nog lastig vinden om het stappenplan te volgen, kijk dan even onder het kopje basisbeginselen. Hierin leg ik uit wat je moet weten om een goede tekenaar of schilder te worden.
Om de dieren anatomie goed te bestuderen raad ik het boek ‘Animal Anatomy for Artists aan van Eliot Goldfinger‘ Dit boek heb ik namelijk ook gebruikt voor bovenstaand voorbeeld. En naast paarden anatomie staan er nog veel meer dieren in.
Veel succes en nog belangrijker veel plezier.
7 thoughts on “Realistische Giraf Tekenen in 7 stappen”
ik vind het heel leuk om in stapjes de dieren te tekenen!
ik hoop dat het fijn tekenen is