Compositie is niets anders dan het goed ordenen van beeldelementen in je foto, tekening of schilderij. 

Al hoewel het saai klinkt kan de compositie het verschil maken tot indrukwekkend werk of gewoon nogmaals een tekening. Want ik kan je garanderen dat een goede compositie altijd beter ontvangen wordt dan een technisch perfecte tekening. 

Een goede rangschikking of samenstelling van elementen in je tekening roept namelijk veel meer emotie op dan perfect getekende details. 

Je probeert dus met jouw compositie een verhaal te vertellen wat duidelijk is voor de kijker. De compositie moet het publiek door het schilderij leiden. 

Door de beeldelementen zo te plaatsen is het noodzaak om het oog van de kijker door of om het schilderij heen te leiden. 

Of het nu om een dynamische pose gaat van je zelfbedachte monster of de emotie in een landschap, door een goede compositie kun je de tekening tot leven maken. 

Er bestaat geen regels binnen de compositie wat elk schilderij perfect maakt. Door je visuele communicatie te ontwikkelen wordt je vanzelf beter.

Alhoewel er geen standaard vuistregels bestaan, kunnen letter composities een uitkomst bieden als introductie. Ik gebruik letter composities bijvoorbeeld om een snelle selectie te maken voor een mogelijke compositie.

Binnen deze letter composities kun je nog verder experimenteren met toon, overgangen (harde lijn, zachte lijn of verloren lijn), ruimtes, perspectief, lijn, notan en licht.

Compositie beeldzoeker

Om de keuze van je onderwerp iets te vereenvoudigen kun je gebruik maken van een beeldzoeker. Een beeldzoeker is een klein raampje waardoor je kijkt om je onderwerp te kunnen kiezen. Als je het raampje dicht bij je oog houdt en dan met één oog door het raampje kijkt dan krijg je een overzicht van het onderwerp dat je zou kunnen tekenen. Je kunt een beeldzoeker kant en klaar kopen maar je kunt ook gebruik maken oplossingen die niets kosten.

Oplossingen kunnen bijvoorbeeld zijn:
1: Door gebruik te maken van je handen.
2: Door een vierkant gat in een stevig stuk karton te snijden.

Waar je wel een beetje op moet letten is dat het gat van de beeldzoeker ongeveer overeenkomt met de verhoudingen van het papier dat je wilt gebruiken

Letter Composities  

Er is geen regel wat je weerhoudt om verschillende letter composities met elkaar te combineren. Je zult zien dat sommige letters worden gevormd door een combinatie van meerdere. 

Het gebruik van letter composities maakt de compositie ook niet perfect. Je moet deze compositie vorm gebruiken als vuistregels om snel een compositie op papier te zetten. 

Verschillende letters kunnen dienen als eerste raamwerk om een uiteindelijke selectie te maken over waar je de overige beeldelementen gaat plaatsen. 

Met letter composities is het makkelijk om grote vormen of massa’s op papier te zetten. Waarna je de vormen onderling gaat verfijnen met gebruik van toon, ruimtes, perspectief etc.

Ook is het mogelijk om letter composities te herhalen binnen een beeldelement. Als je bijvoorbeeld de letter O hebt gebruikt kun je bijvoorbeeld op een gebouw een letter A compositie weergeven. 

In onderstaande voorbeelden gebruik ik de letter composities vaak in landschappen. Echter ben je natuurlijk vrij in welke beeldende kunstvorm je ze gebruikt. Het is zelfs mogelijk om ze in abstracte werken te gebruiken.

Zie hieronder voor een korte toelichting per letter. 

A – Compositie

A compositie is vergelijkbaar als het 1 punts perspectief. In bovenstaande voorbeeld is dit een weg welke in het eindeloze doorloopt. 

Deze compositie is ook te gebruiken in een drukke stad met een weglopend straatbeeld of spoorbaan welke in het landschap verdwijnt. 

L – Compositie

 

Verticalen zijn sterke beeldelementen welke het oog kan stoppen en kan dwingen om een ander zichtroute in het schilderij te nemen, dit kun je doen om bijvoorbeeld het oog naar het brandpunt te leiden. 

In de L compositie bestaat de compositie uit een verticaal en een horizontaal. Wat kan variëren van bijvoorbeeld een kerktoren met stadsgezicht of een boom in het  landschap. 

De L compositie kan je ook gebruiken in een abstract schilderij.

H – Compositie

H compositie bestaat vaak uit twee verticale en 1 verdwijnpunt. In bovenstaand voorbeeld heb ik een brug weergegeven waarbij de gebouwen de verticale elementen zijn en de rivier het horizontale. 

Uiteraard zijn hier ook tal van mogelijkheden toepasbaar, in bovenstaand voorbeeld heb ik voor een waterweg gekozen met aan beide kanten huizen welke als het verticaal dienen.

O Compositie

Bij de O composite kan je spanning op bouwen door jouw publiek zich te laten afvragen wat er aan de andere kant van de steeg gebeurd. Zonder dat we veel zeggen kunnen we het publiek zelf het verhaal af laten maken.

Z Compositie

Zoals ik in de inleiding al heb aangegeven proberen we het oog van de kijker “door” of “om” de verschillende beeldelementen in een schilderij te bewegen. Zo kan jij als visueel kunstenaar je verhaal vertellen. 

De Z compositie is in mijn opinie een mooi variant om te doen. Een mooie Z heeft vloeiende lijnen welke soms worden afgebroken door onverwachte elementen. 

Zoals je kunt zien in de afbeelding hieronder kan een landschap een mooie Z compositie hebben. Probeer dus ook te zoeken naar die Z in het landschap.

Het is namelijk aan jouw als kunstenaar om deze compositie op papier te zetten. Het kan namelijk zijn dat je wat elementen moet verplaatsen in het landschap om tot een goede compositie te komen. 

Verder lezen

Letter composities zijn niet de enigste compositie raamwerken en daarnaast is het ook geen exacte wetenschap. Je kunt gerust alleen de elementen eruit halen die je wilt gebruiken. 

Combineer desnoods meerdere letter composities als dit mooi staat. 

Als je leven in je tekening wilt hebben en je wilt een duidelijk verhaal vertellen, of een beter begrip krijgen over waar je beeldelementen moet plaatsen dan raad ik het boek Framed ink aan.

Je leert in framed ink door vele fantastische voorbeelden beter hoe je een verhaal kunt vertellen.